Terugkeer van de Inca's deel 2

 

Woensdag 23 oktober

 

Die morgen ging het richting Chivay op 3635 m hoogte, om vooral het landschap en de fauna van het Andeshoogland te verkennen.

Ze werden na een korte wandeling, door de gids meegevoerd naar een groep stenen figuren die hun bestaan te danken hadden aan een merkwaardig soort erosie.

Het uitzicht vanop Pata Pampa, gelegen op 4910 m, zal wel adembenemend geweest zijn maar Bob’s en Britt’s adem werd vooral benomen door een zuurstofspanning van minder dan 70%, althans volgens de saturatiemeter die Bob had meegenomen.

Op een zeker moment begon de toerwagen een lange rij stilstaande vrachtwagens in te halen op het linkerrijvak tot onze chauffeur brutaal gestopt werd door een woedende man die hem in het Spaans of het Quechua de mantel uitveegde.

Onze driver diende hem beheerst en beleefd van wederwoord terwijl de gids ons uitlegde dat de politie alle verkeer had stilgelegd omwille van wegenwerken.

Blijkbaar had de woede van de man iets te maken met het “voorsteken “ een hypothese die 20 minuten later leek bevestigd te worden, toen de weg gedeblokkeerd was en de camions het helemaal niet begrepen hadden op ritsen en hem agressief bij elke invoegpoging van hun rijvak wilden roetsjen.

Bob vroeg zich af of het een verkapte manifestatie was van de locals tegen deze sjieke toeristenkolonnes die de kaas van hun Andesbrood kwamen pikken.

“Ik had toch voorspeld dat er boel ging zijn met die wegenwerken”, nam Tupac het woord :”Zie het als een dans, een choreografie van onvrede en irritatie die elke dag opnieuw moet geventileerd worden. Het is alsof de natives van dit land kanalen moeten vinden om hun ongenoegen tegen de Europese grootmachten te kunnen lozen.

Maar er verandert niets want een groot deel van de bevolking heeft zelf Europees bloed in de aderen. Dus maken ze maar om alle mogelijke redenen amok tot in de politiek en zelfs via maffia en tot voor kort het terroristische Lichtend Pad. Enkel een terugkeer naar het Incarijk van de vier windstreken kan het volk terug zijn waardigheid en identiteit teruggeven.”

“En wat met de niet etnische Inca’s en de mestiezen?.” vroeg Britt.

“Aanpassen of oprotten”

“Waar hebben we dit nog gehoord” mompelde Bob halfluid : “Narendra Modi, Erdogan, Victor Orban, Wilders en al onze Europese ultrarechtse jongens en meisjes”

 

Intussen waren links en rechts rendierachtige beesten opgedoken : sommige alleen, andere in groepjes met af en toe een dier dat een tussenspurt maakte van het ene groepje naar het andere zoals een pistier die een bonusronde pakt in een zesdaagse.

“Vicuña’s” verduidelijkte de gids :”de groepjes zijn families bestaande uit één mannetje en vijf tot tien wijfjes.”

“Daar zijn de zeeleeuwen weer”, lachte Bob.

“Met dit verschil dat mannetjes inderdaad met elkaar vechten om de wijfjes maar met als primaire target het kapotbijten van de genitaliën van de tegenstander.”

Een pijnlijke grimas verkrampte het gezicht van de mannen.

“En dan? Wat doet een mannetjesbeest zonder kloten?”

“Niets. Dat is het juist. Ze hebben geen enkele waarde meer voor de soort.

Net als de zeeleeuwen trekken ze zich terug op een eenzame plaats, niet om zich voor te bereiden op een nieuw gevecht maar om zelfmoord te plegen.”

 

Nu was het Britt die grauw uitsloeg maar nu ze toch in de thanatos beland was, wou ze er niet meer weg :”Is het zoiets dat de Spanjaarden gedaan hebben met Atahualpa, Tupac. Het is tijd voor het vervolg van je verhaal.”

“Inderdaad, je kan zeggen dat ze Atahualpa’s ballen er af gesneden hadden.

In zijn gevangenschap gedroeg de Inca zich waardig en leerde van de Spanjaarden al snel de kunst van het schrijven en het schaken.

Maar ze hadden van hem een marionet gemaakt die ons volk bevelen gaf die de Spanjaarden hem hadden voorgekauwd.

Hij wou zich vrijkopen door een vertrek van 88 m² één keer te vullen met goud en twee keer met zilver.

Pizarrro “formaliseerde” de afspraak met van zijn kant de belofte dat hij Atahualpa’s gezag in Quito zou herstellen.

 

Toen zijn topgeneraal in een hinderlaag liep en op de brandstapel werd gemarteld om informatie te krijgen over nog meer goud, begreep Atahualpa dat hij geflikt was.

En wanneer -volgens Spaanse kroniekschrijvers- een gevangen Indiaan beweerde dat er een Incaleger onderweg was naar Cajamarca, raakte Pizarro in paniek, riep de krijgsraad bijeen en liet Atahualpa op de brandstapel vastbinden.

Broeder De Valverde onderwees via een tolk de Inca in het christelijk geloof waarop deze vroeg hem te dopen.

Het leverde onze grote leider de wurgdood op in plaats van de brandstapel.”

“Zonder ballen had hij beter zelfmoord gepleegd zoals de vicuña’s; zijn opportunisme is toch niet om fier over te zijn als Inca” probeerde Bob om Tupac te provoceren.

“Was jij zo moedig geweest in zijn plaats?” sneerde de Inca terug :”Misschien wil je er wel meteen uitstappen want journalisten zijn deze dagen ook niet meer zo veilig voor Spanjaardachtigen.

Het is precies die diepe vernedering die onze beweging drijft om in Peru onze heerschappij te herstellen.”

“Wie zijn “wij”?”

“Een machtige maar ondergrondse Incabeweging die zich voorbereidt op een coup in Peru, liefst electoraal en als het moet op zijn Spaans. Maar doe geen moeite, ik kan er niet meer over kwijt. Deze reis met jullie is de eerste stap.

Sorry voor mijn opmerking van daarnet maar ik hoop dat ik op jullie kan rekenen om de ziel van Peru en onze bekommernissen aan de wereldgemeenschap bekend te maken.”

“We gaan met je mee” antwoordde Britt :” we luisteren, we geven commentaar en zullen heel je gedoe evalueren op het einde van de reis.

A propos, ken je nog grote leiders die hun ballen kwijtgespeeld zijn en zelfmoord gepleegd hebben?”

“Hitler en Goebbels” antwoordde Bob in zijn plaats :”Die waren inderdaad niet meer van nut voor de mensheid maar de meeste verslagen vicuña’s zijn afgeslacht door hun eigen volk : Kadafi, Saddam Hoessein, Ceausescu, Mussolini.”

“Ook Pizzaro behoort tot dat rijtje” vulde Tupac aan :”maar hij was zijn ballen niet kwijt, integendeel : hij was puissant rijk en tot markies verheven toen hij in 1541 door een trawant van Diego de Almagro, zijn politieke tegenstander, in zijn paleis in Lima werd afgeslacht.

Wij zullen voor de Pizarro’s van deze tijd niet wachten op een samenzwering maar zelf de oude rekeningen verheffen.”

 

Intussen slaagde de gids er in met enige moeite om het verschil uit te leggen tussen lama’s (langere nek en meer vooruitgestoken bek) en alpaca’s die, in tegenstelling tot de vicuña’s en de guanaco’s al eeuwen gedomesticeerd zijn.

Op een sompig Andesparkje stond een zwart kalkoenachtig beest dat na een Google interventie van Britt een reuzenkoet bleek te zijn.

Het beest had zich zo dik vervadsigd dat het niet meer kon vliegen.

“Watch out Westerlingen” kwam uit de mond van Tupac als een smakeloze belediging.

“Die vent is een fundamenalist” fluisterde Britt halfluid tegen haar man.

 

In elk geval stof genoeg tot discussie tijdens een late lunch aan tafel met een Roemeens koppel dat met hen hetzelfde circuit had afgelegd.

“De dertigjarige vrouw had veel weg van Isabella Rossellini”, vond Britt en Bob vulde aan dat deze laatste de dochter was van de beroemde Italiaanse cineast Roberto Rossellini en Ingrid Bergman.

“Mijn vader was ook beroemd” zei Anna :”en in de jaren ‘90 toponderhandelaar voor Roemenië tegenover de Russen die Transnistrië hadden bezet en dit tot op vandaag nog meter per meter uitbreiden.

Er waren onderhandelingsgesprekken gepland maar het bleek een hinderlaag en de Roemenen werden beschoten.

Mijn vader moest een week in een gebouw stil onder de vuurlijn blijven en ze hadden slechts alcohol gevonden om te overleven.”

 

“We hebben het wel gehad met de Russen” klonk het unisono tijdens het klaarmaken van causa rellena, een zelfgestampte mengeling van gele aardappel, ajuin, tomaten, avocado en kaas.

“We hebben nood aan een Europese identiteit” zei Anna’s man Alex, CFO van een wereldbedrijf dat bougies produceerde :”Economisch wordt Europa langzamerhand van de kaart geveegd.

Als je met een sterk groeiende internationale onderneming naar de beurs wil gaan, waar moet je dan zijn? In London en/of Parijs en/of Brussel? In De Verenigde Staten moet men daar zo lang niet over nadenken: Wall Street!”

“ik voel me geen Europeeër” zei Britt.

“Neeee?” antwoordde Bob niet zonder een zweem van verontwaardiging :”Je voelt je natuurlijk Antwerpenaar en Vlaming en Belg maar er is toch ook de eeuwenoude Europese traditie en de waarden die daarin vervat zijn.”

”Dat hebben we gezien in Peru” kwam Tupac tot toenemende ergernis van zijn van zijn tafelgenoten nog wat oppoken.

“Meneer de Inca, jouw voorvaderen waren toch ook geen lieverdjes”, bood Britt weerwerk :”Je spreekt altijd over de Inca’s maar hun rijk heeft maar een honderdtal jaar geduurd. Daarvoor waren er in jouw land ook nog een heleboel lovenswaardige beschavingen maar de Inca’s hebben niet zonder brutale oorlogen alle volkeren van Ecuador en Bolivië tot grote delen van Chili en Argentinië onder de knoet gehouden.”

“Juist “ nam Bob over:” Ook al hebben wij Europeanen bloed aan onze handen, wij staan vandaag nog voor democratische waarden en vrijheden die wereldwijd afgekalfd worden en zelfs in het mekka van de democratie bij een mogelijke verkiezing van Donald Trump onder druk staan.”

“Maar economisch heeft Trump een veel beter programma dan Harris” kwam Alex verrassend uit de hoek”

“Is dat zo?” vroeg Bob vol ongeloof.

“Alleszins voor de Amerikanen zelf, voor de rest van de wereld is het economisch programma van Harris beter.”

“Tja, als je torenhoge invoerrechten opzet, het milieu aan je laars lapt, het overheidsapparaat uitkleedt, de financiering van gezondheidszorg en onderwijs afkalft en de militaire steun aan Oekraïne afschaft, zal dat inderdaad gunstig zijn voor sommige Amerikanen en zeker voor de bedrijven en de rijken aldaar.

Op korte termijn toch.”

Bob richtte zich nu tot de Roemeen en Tupac : “Maar moet je niet inzetten op lange termijn : de leefbaarheid van de planeet, onderwijs en gezondheid, vermindering van de armoede, internationale bescherming en solidariteit,

En ligt niet een stuk van die opdracht in een Europese identiteit op basis van waarden en wordt die niet uitgehold door ultrarechts extremisme en activisme in bijna heel ons continent en ook in de wereld?

En dan kom jij ons nog vertellen dat je de oorlog verklaart aan de Westerse maatschappij en een nieuw rijk wil oprichten :”Inca’s First!”

En wij zouden daarover een artikel moeten schrijven?

Misschien zullen we dat doen maar misschien niet het artikel dat jij in je hoofd hebt.

Of moeten we dan bang zijn dat je vriendjes ons gaan ontvoeren?”

Tupac sloeg wit uit en zweeg.

 

Ze vervolgden hun weg naar de Colca Lodge, bekend om zijn hot springs waar ze een volle dag zouden verblijven.

Ze hadden heel wat uit te zweten.

Donderdag 24 oktober

 

Op de vijfde dag gingen Britt en Bob voor een “love massage”: een half uur jacuzzi met geïmproviseerde champagne, elk vezeltje in hun lichaam laten platduwen en rollen en ontspannen met hete stenen onder Peruaanse handen en een digestief duikje in een halfoverdekte warmwater pool.

 

Voor hun kamer bouwden ze steenmannetjes ter bescherming van hun kinderen.

Vrijdag 25 oktober

 

Enkele miljoenen jaren geleden was er in regio Arequipa een “geologische fout” gebeurd waardoor er een diepe kloof ontstaan was die nog eens veel later werd opgevuld met lava van de omringende vulkanen zodat het water werd samengeduwd in een reusachtig meer, Titicaca, dat later transformeerde in een vruchtbare vallei : Colca Valley.

Het water, de Colca rivier, zocht zijn weg langs het gevulde gat in de rotsen en erodeerde de lava om Colca Canyon te vormen, één van de diepste ter wereld.

En passant is daar in de buurt ook de bron van de Amazonerivier ontstaan.

 

“Of hoe een diepe scheur ook tussen twee culturen op lange termijn tot magisch natuurschoon kan leiden.”,begon Tupac.

“Ja maar ook jouw kloof tussen culturen was snel opgevuld” antwoordde Bob.

“Met vuurspuwende kanonnen” bedoel je.

“Maar het verschil tussen de culturen was overbrugd zodat de kloof quasi verdwenen was en is.”

“Precies” antwoordde Tupac :”en dat verschil willen wij terug herstellen. De kloof tussen de Inca’s en de Westelingen moet hersteld worden zoals de Colca rivier het lava tussen de twee rotswanden heeft weggespoeld.”

 

En precies in die kloof had de condor zijn thuis gevonden.

Zijn ei wordt gedurende 2 maanden in het nest “bewaakt” door beide ouders en na de geboorte blijft het minstens 9 maanden in datzelfde nest door hen gekoesterd en gevoed. Binnen het jaar leert het sterke ontwikkelde jong vliegen tenzij het geen goesting heeft en dan kan het tot 3 jaar chillen in hotel mama en papa, ergens in een gat in de rots.

Jonge condors zijn bruin en evolueren met de leeftijd naar wit en zwart.

Ze kunnen tot 70 jaar worden in het wild en 100 jaar in gevangenschap.

 

Misschien voelde de Andesvogel de ingehouden spanning in het clubje van drie want hij cirkelde op een redelijk grote afstand en gaf de kleur en de contouren van zijn lijf nauwelijks prijs.

Maar het silhouet van El Condor Pasa leek op een bewegend schilderij met toetsen van sereniteit, vrede en elegantie.

 

“Condors hebben trouwens geen klauwen om andere dieren aan te vallen” wist Britt te vertellen.

“Condors behoren tot de familie van de gieren. Het zijn lijkenvreters. Hun voedsel halen ze uit ziektes, ongevallen en gevechten van andere dieren”, voegde de Inca er rauw aan toe :”Weet je, de Spanjaarden hebben het vuile werk gedaan en toen ons volk en onze cultuur platgeslagen was, kwamen de Engelsen eind 19de eeuw ons leegzuigen omdat we onze leningen niet konden terugbetalen. Onze schuldenlast werd afgekocht tegen 66 jaar zeggenschap over de hoofdspoorlijnen en een miljoen ton guano.

Rond 1900 kwamen de Amerikanen onze mijnbouw uit de Centrale Sierra inpikken.

En nu komen de Chinezen ons hier de les lezen.

Ik werkte ooit voor een bouwbedrijf dat onder hun auspiciën opereerde.

Die mannen halen onze grote piefs over de brug met veel geld en investeringen maar zijn hebben nul respect voor wie voor hen werkt.

Dat zijn de echte condors die brood hebben gebakken van de onderdrukking van ons volk door de Spanjaarden en een volk hebben uitgeperst dat het uitpersen al voor eeuwen gewoon was geraakt. Tot vandaag.”

 

“Kijk een arend” onderbrak Britt zijn betoog.

“Misschien en Romeinse adelaar of een Duitse “ repliceerde Bob.

”Dat is precies wat ik bedoel”, mompelde Tupac.

“Ik ga voor de kolibri” zei Britt :”klein en lief maar superdynamisch.”

Op de hellingen van de canyon paradeerden cactussen met gele bloemen.

“Saguara” zei de gids :” hun vrucht is beschut door spikes en het binnenste lijkt op kiwi.”

Tasting van de cocktail ervan was voorzien op weg naar Chivay waar Bob en Britt debatteerden over het geslacht van een hoed.

Bob kocht uiteindelijk een exemplaar in tinten van zwart en paars met de beeltenis van een kolibri en een condor.

“Spaans model en Incaversiering” commentarieerde de gids.

Op de binnenkant stond USA en Engeland gedrukt…

 

Vandaar ging het zes uur bus richting Puno.

 

 

Zaterdag 26 oktober

 

Het Titicacameer is het hoogst gelegen meer ter wereld (3856 meter boven de zeespiegel) met een oppervlakte van ruim 8000 m2 en het vormt de natuurlijke grens tussen Peru en Bolivië.

Volgens een Indiaanse legende heeft de zonnegod zijn kinderen Manco Capac en mama Ocllo, de mythologische stichters van Cuzco en de Incadynastie, in het ijskoude water van dit meer verwekt.

Er zijn nog talloze sporen te vinden van de inheemse bevolking die zich eeuwenlang heeft verzet tegen de pogingen van de conquistadores om hun cultuur uit te roeien.

 

Tupac en de journalisten vertrokken veel te laat vanuit hun hotel in Puno als gevolg van een reeks misverstanden en slordigheden waarvoor ze elkaar niet blameerden.

Even later sprongen ze letterlijk op de reeds uitvarende boot om Winay Pacha, één van de Islas de los Uros te bezoeken, een groep vlottende eilanden waar de per-Inca Uro-indianen hun eeuwenoude cultuur trachten te koesteren en door te zetten.

In Aymara-taal legde de vrouwelijke burgemeester van 4 families uit hoe in de diepte van het meer over verschillende jaren rietwortels (totora) vermengd raken met slijk en schimmels waardoor na de winter hele blokken zogenaamde peatbush op het meer komt boven te drijven.

Deze vlottende massa’s worden in stukken gesneden of gezaagd en naar de plaats gesleept waar men het dorp wil bouwen.

Daar worden ze weer samengebonden waardoor ze versmelten en bedekt met verschillende lagen riet tot twee meter hoog.

Dan gaat men de verschillende lagen compacteren en tenslotte het vlottende dorp met zes lange touwen onder water vastmaken.

In tegenstelling tot de onderliggende substantie was de rieten vloer droog als een soort sponsachtig oppervlak waardoor je het gevoel had op een grote luchtmatras op water te lopen.

De vlottende dorpen moeten om de 20 jaar vernieuwd worden omdat de wortels onderaan de floating village afrotten.

 

Haar uitleg werd vertaald in het Spaans en Engels door de gids die niet naliet de plaatselijke matjes en sjaals en kussenslopen en popjes aan te prijzen.

Er werden scènes uit het dorpsleven opgevoerd met koken en weven en voor 15 Peruaanse soles kon je op een authentiek houten roeischip naar het eiland aan de overkant varen.

 

Even later meerde hun schip aan op Isla Taquile, een “echt eiland” waar ze, in tegenstelling tot de andere gemeenschappen op en rond het meer, Quechua spraken.

De kleuren van hun kledij waren gelinkt aan hun maatschappelijke positie en hun maritale status.

Tot vorige generatie werden huwelijken gearrangeerd maar tegenwoordig mogen de jongen en het meisje twee jaar “proberen” maar eens getrouwd en kinderen is scheiding geen optie meer.

Niet huwen is een schande omdat men “niets bijdraagt aan de gemeenschap”.

Wereldberoemd en UNESCO protected zijn niet alleen hun taal maar ook hun weeftechnieken die de valiezen van het drietal vulde met 4 mutsen, 3 sjaals en een witte hoed met een hoogblauw dessin afgewisseld met gele, rode en bruine strepen.

Er waren op het eiland verschillende huizen in aanbouw en de gids gaf uitleg over de verschillende technieken want hij bleek in een vorig leven huizenbouwer geweest te zijn.

”Waarom ben je gestopt? vroeg Britt.

“Maffia; drugsbendes die vanuit Colombia en Venezuela de grens over gestoken zijn en hier hun methodes van intimidatie, gijzeling en afpersing komen importeren.”

“Hoezo?”

“Ik zal je een voorbeeld geven dat ik zelf heb meegemaakt.

Ik was ploegbaas voor de bouw van een huis toen twee mannen met zonnebril de werf opkwamen en vroegen wie de verantwoordelijke was.

Het was mijn neef die de aannemer was maar ik trad naar voor als de hoogste in rang.

Waarop één van de mannen : “We willen twee van onze mensen hier tewerkstellen maar ze kunnen niet altijd aanwezig zijn.”

“”Geen probleem”, zei ik :”maar dan worden ze ook niet betaald.”

“Je begrijpt het niet”, zei één van de zonnebrillen ;”onze mannen worden altijd betaald of ze nu komen of niet.”

“En als mijn neef niet akkoord gaat?”

“Dan wordt het moeilijk het huis afgewerkt te krijgen, vrees ik”

 

“En dan?” vroeg Britt.

“Achteraf hoorde ik van mijn neef dat hij genegotieerd had om het bedrag te beperken tot één fictieve werknemer.”

 

Door de grote toeristenboot TITICA VIP werden ze na de lunch gedropt in het mainland dorpje Winay Pacha op het eiland Liquina waar een veertigtal gezinnen gastenkamers ter beschikking stelden voor toeristen.

Het dorpje lag gevleid tegen een helling waar op verschillende plaatsen bakstenen huizen in aanbouw waren, waar ezels de ploeg trokken en schapen met vastgebonden poten stonden te grazen.

 

Tupac werd voor de gelegenheid door de heer des huizes naar zijn roots getransformeerd in lokale veelkleurige klederdracht maar ook Bob en Britt werden even later op dezelfde wijze gedoopt als Peruaan en meegesleurd naar het lokale voetbalveldje om met de locals een dartel dansje te consumeren.

 

“Selling culture” kon Bob als quote niet nalaten met nog de condor-discussie van de dag voordien in het achterhoofd :”En die zonnepanelen overal , zijn die ook al enkele eeuwen oud?”

“Wat is je probleem, gringo, ben je al in Venetië geweest?. Is dat niet één groot museum? “ repliceerde Tupac :.“En hier is het toch iets subtieler!

Heb je in Taquile die man met de zwarte hoed gezien! Hij is de baas en regelt alle contacten en excursies voor rekening van de eilandbewoners.

Hij zorgt er voor dat de inkomsten van het toerisme verdeeld worden over de verschillende dorpen en ook binnen de dorpen is er een lokale coördinatie voor de verdeling van de gelden.”

“En hoeveel geld blijft er plakken aan die zogenaamde toerisme-regelaars “ gaf Bob niet op.

“Geen enkel systeem is perfect en overal waar er geld is zal er spanning en conflict zijn”, kwam de gastheer in vertaalmodus tussen :”Recent zijn er hier twee jonge internetfreaks toegekomen die zich buiten het systeem hebben gezet en plat concurreren met de lokale gemeenschap.”

Waarop Tupac : “Kan je het deze bevolking kwalijk nemen dat ze een compromis zoeken tussen het behoud van hun cultuur en een behoorlijk inkomen waarmee ze kunnen investeren in fatsoenlijke woningen maar ook in onderwijs, gezondheidszorg, kortom in een minder armoedig bestaan voor hun kinderen”

Britt trad hem non-verbaal bij wat Bob duidelijk niet zinde.

Hij reageerde op zijn beurt :”Ik begrijp het niet, Tupac, je wil terug naar het verleden van de Inca ‘s maar je bent wel voorstander van de platte verkoop van die cultuur.”

De Inca sloeg rood aan en hij had enkele seconden nodig om zijn woorden te vinden :“Waarom staat Narendra Modi voor een Hindoestaat? Om alle internationale hotels te sluiten, de toeristen te weren en alle modernisering te stoppen en terug te keren naar de Middeleeuwen of in het geval van het Hindoeïsme, nog veel vroeger?

Het gaat hem in essentie om het herstel en versterking van de identiteit van een volk waarin de historische wortels, vaak verbonden met religie, een belangrijke rol spelen.

Jij die het eergisteren over waarden had, voor ons gaat het precies om de evocatie van die waarden die diep in onze cultuur zijn verankerd maar in nieuwe contexten en nieuwe tijden in hun beleving en beoefening kunnen aangepast worden.”

“Wat Modi met de moslims doet, daarvan is de waarde mij niet helemaal duidelijk.”

Maar Tupac ging onverstoorbaar verder :“Je kan andersdenkenden en migranten respecteren in hun visie en geloof -we gaan het katholicisme niet uitbannen- maar ze moeten onze taal spreken of laten spreken, onze cultuur respecteren en meewerken aan ons project.”

“Welk project” bleef Bob doordrammen.

“Het herstel van de Inca-beschaving versie 2024.0 en als die duizenden toeristen door het bezoek aan onze historische juweeltjes daar ook nog behoorlijk wat geld voor betalen en als die gemeenschappen een vernieuwd evenwicht vinden tussen geschiedenis en moderniteit en de opbrengsten eerlijk worden verdeeld, wat is dan in godsnaam het probleem?”

“Jij bent het probleem” dacht Bob in zichzelf maar hij hield zich in om het luidop te zeggen.

 

Die avond ging de zon vuurrood onder en had de donder ingehuurd om samen de vonken van het debat te evokeren.

Het werd een woelige nacht waarin ook de connectie tussen Bob en Britt dreigde te desynchroniseren.

 

 

Zondag 27 oktober

 

In de vroege ochtend bereidden Mario en Elisabeth met hun vijfjarige zoontje Roberto en een beetje met de hulp van Britt, het feestelijk gerecht Pacha Manca.

Ze bouwden met stenen een soort grot die van binnenuit opgewarmd werd met vuur waarna de stenen als een soort oven hun warmte verspreidden over de aardappelen,”sweet” en “regular”, de kip en de groenten.

Het leek Bob en Britt een zeer omslachtige procedure om aardappelen te bereiden maar toen de gids opmerkte dat het een eeuwenoude traditie was bij bruiloften, scheen niet alleen de hitte van de stenen te verdampen maar ook die tussen Bob, Britt en Tupac.

 

Een andere TITICACA-boot vaarde hen naar Puno waar ze werden verwelkomd door de plaatselijke processie

 

 

Maandag 28 oktober

 

Op maandag reisde het drietal met de “scenery train” naar Cusco, de heilige stad van de Inca’s.

Voor het traject had men niet geprobeerd het centrum van de steden en dorpen te vermijden, wel integendeel : een locomotief en een vijftal wagons reden over een traject van meer dan 350 km drammerig door de drukst bewoonde wijken van steden en dorpen, de lange tussenstukken in het Andesgebergte niet te na gesproken.

Van slagbomen had men hier nog niet gehoord, van toeteren des te meer.

 

Je kan natuurlijk niet meer dan tien uur naar het landschap kijken en dus was Bob beginnen grasduinen in geschiedenis van Peru en botste hij tot zijn verrassing op de naam Tupac Amaru die als laatste weerstandige Incakoning het ultiem bolwerk van de Indianen moest ontvluchten tot diep in het Amazonewoud.

Daar werd hij opgehouden door zijn zwangere vrouw en door een lokaal stamhoofd verraden waarop hij in 1582 door de Spanjaarden met een gouden ketting om zijn nek naar Cisco werd gebracht en terechtgesteld.

Maar in de 18de eeuw, nog steeds onder Spaans bewind duikt de naam van Tupac Amaru opnieuw op als alias voor Gabriel Condorcanqui die de mistoestanden op de haciënda’s en de plantages en in de mijnen aankloeg.

Hij was naar eigen zeggen een rechtstreekse nazaat van Tupac Amaru en was opgeleid aan een instituut voor indianen van adellijke komaf in Cusco.

In 1780 liet hij Antonio Arriaga, de gehate corregidor (burgemeester) van Tonya op het plein ophangen en dit was het begin van een volksopstand over het hele hoogland van Peru.

 In 1780 in de slag bij Checacupe werden de rebellen uiteengedreven en werden Tupac en zijn vrouw gevangen genomen.

Hij moest eerst toezien hoe zijn vrouw en kinderen werden geëxecuteerd voor hij zelf ontweid en gevierendeeld werd.

De naam Tupac Amaru duikt een derde keer op in de geschiedenis van Peru bij het ontstaan van de MRTA of de Movimiento Revolucionario Tupac Amaru die begin jaren 1980 was ontstaan uit ultralinkse groeperingen.

Ze bestormden eind 1996 de ambtswoning van de Japanse ambassadeur in Lima en gijzelden honderden aanwezigen onder wie tal van hoogwaardigheidsbekleders.

De bedoeling was om de vrijlating te eisen van honderden MRTA-leden die op dat moment in de gevangenis zaten

De gijzeling zou 126 dagen duren tot Fujimori een tunnel liet graven onder de residentie waarna op 22 april 1997 commando’s zich een weg baanden naar binnen met explosieven waarbij alle 14 rebellen, 2 commando’s en 1 gijzelaar om het leven kwamen.

Fujimori eiste alle eer voor de operatie voor zich op waardoor zijn populariteit toenam.

Bob speelde zijn ontdekking door aan Britt die voorzichtig en met de nodige kritische ingesteldheid reageerde.

Ze verwees hem naar de regenboog die zich tussen zon en wolkentranen had genesteld :

“Je moet vertrouwen hebben. Hoe hard het ook regent, de zon wordt wereldkampioen.”

Toen de scenery train hotsend en met veel getoeter Cusco binnenreed, vroeg Bob Tupac achteloos naar zijn familienaam maar hij ontweek de vraag :”Mijn grootmoeder kende een beetje Frans omdat haar vader Frans-Spaanse roots had.

Omdat ik van jongs af aan dweepte met Manco Capac, de stamvader van de Inca’s, zei ze op een bepaald ogenblik tegen mij :”Tu es Manco Capac wat ze nadien verkortte tot Tupac. En zo is iedereen mij blijven noemen.”

“Je weet toch dat Tupac geen neutrale naam is” kwam Bob tussen.

“Oh, je bedoelt Tupac Amaru”, antwoordde de Inca :” maar die had geen grootmoeder die Frans sprak.” en hij barstte uit in een onbedaarlijke lach.

“Ik geloof er geen barst van, onnozelaar.”, repliceerde Bob geïrriteerd :”Zou trouwens betekenen dat de super Inca Frans bloed in zijn aderen heeft”

“Je gelooft wat je wil, gringo, mijn oom zei altijd dat fictie meer zegt over het leven en de intenties van mensen dan de encyclopedische realiteit en dat elke fictie geworteld is in de diepste lagen van ons denken en voelen.”

“Wie is je oom?”

“Mario Vargas Llosa.”

Met dank aan :

Insight Guide Peru

De onberispelijke reisorganisatie Evaneos/Vamos Expeditions en de schitterende gidsen die met eindeloos geduld mijn vragen bleven beantwoorden

Mijn partner-reisgenoot, Els, die evenveel Vargas Llosa heeft gelezen als ik heb geschreven aan de blog